Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’da yayınlanan ilanlardan hareketle hazırlanan ve ikinci el otomobil piyasasının genel durumunu analiz eden “Otomobil Piyasası Görünümü” raporu yayımlandı.
Temmuz ayı verileri incelenerek hazırlanan rapora göre; otomobil talep endeksi geçen yılın aynı ayına yüzde 17,2, bir önceki aya kıyasla yüzde 19,1 oranın yükseldi. Otomobil piyasasında canlılık göstergesi olarak nitelendirilen satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı geçen aya kıyasla 4,1 puan artarak yüzde 25,5 oldu. Bir diğer canlılık ölçütü olarak kullanılan satılık otomobil ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı ise geçen aya kıyasla 0,6 gün uzayarak 22,9 gün oldu.
Reel fiyatlarda yıllık değişim negatifte devam ediyor
Yıllık bazda negatif seyreden enflasyondan arındırılmış otomobil fiyatları; 2023 Mayıs’ta yüzde
-47,9’a ulaşan değişim oranı takip eden aylarda sürekli azalarak 2024 Haziran’da yüzde -41,4’e gerilemişti. Bu tarihten sonra yıllık düşüş oranı azalmaya başlayan reel fiyatlardaki yıllık değişim temmuzda yüzde -13,9 oldu.
Şekil 1: Ortalama otomobil fiyatı (TL) (Sol panel), ortalama fiyatının yıllık değişimi (%) (Sağ panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Model yıllarına göre farklı fiyat değişimleri
Ağustosta bir önceki aya kıyasla yaş grubu fiyat analizine göre ortalama fiyat tüm eski yaş gruplarında bir miktar yükseldi. Ortalama fiyat; 2004-2008 model yılında 453 bin 255 TL, 2009-2013 model yılında 723 bin 928 TL, 2014-2018 model yılında ise 1 milyon 131 bin TL oldu. Bir önceki yılın aynı ayına kıyasla otomobil fiyatları 2004-2008 model yılında yüzde 0,9, 2009-2013 model yılında yüzde 8,2, 2014-2018 model yılında ise yüzde 13,9 artış gösterdi.
Şekil 2: Yaş gruplarına göre ortalama otomobil fiyatı (TL) (Sol panel), yaş gruplarına göre ortalama otomobil fiyatının yıllık değişimi (%) (Sağ panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Yakıt türlerine göre fiyat değişimleri
Benzin, benzin & LPG, Dizel, hibrit ve elektrikli yakıt türlerindeki araçların fiyatların da incelendiği rapora göre; ortalama otomobil fiyatı benzin türünde 1 milyon 236 bin TL, benzin & LPG türünde 523 bin 545 TL, dizel türünde 986 bin 515 TL, hibrit türünde 2 milyon 270 bin TL ve elektriklide ise 3 milyon 335 bin TL oldu.
Şekil 3: Yakıt türüne göre ortalama otomobil fiyatı (TL) (Sol panel), yakıt türüne göre ortalama otomobil fiyatının yıllık değişimi (%) (Sağ panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Otomobil arz ve talebinde artış
Satılık otomobil ilan sayısı haziran ayına kıyasla yüzde 2,2 artarak 988 bin 497 oldu. Otomobil talep endeksi de mayıs ve hazirandaki düşüşten sonra temmuzda belirgin bir artış gösterdi. Otomobil talep endeksi hazirana kıyasla yüzde 19,1, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 17,2 daha yüksek gerçekleşti. Satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı ise 4,1 yüzde puanlık artışla yüzde 25,5’e yükseldi.
Şekil 4: Satılan otomobil sayısının satılık otomobil ilan sayısına oranı (%) (Sol panel), satılan ve satılık otomobil sayısı (Sağ panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
7